lire en français | read in english
Όταν κάποιος εντελώς άγνωστος έχει σχέδιο εν ερήμην σου που λαμβάνει μέρος στο έδαφος σου και αποτελείται από το όργωμα δεκάδων χιλιομέτρων νέων δρόμων μέσα σε παρθένες περιοχές και το στήσιμο κάτι τεράστιων ζώων που θα βλέπεις από παντού, είναι φυσιολογικό να το βιώσεις ως βιασμό.
Κάπως έτσι, ως προετοιμασία ταπεινωτικού βιασμού ζούμε στην Πάρο την προγραμματισμένη εκτέλεση του σχεδίου εγκατάστασης 22 ανεμογεννητριών, από άγνωστους, εν ερήμην μας και χωρίς να έχουμε κατανοήσει την χρησιμότητα τους, πέρα από το ότι πρέπει να είναι καλή μπίζνα για τους ιδιοκτήτες του σχεδίου. Αρκετά για να στραφούμε γενικά έναντι των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας!
Αυτά κατάφεραν οι ανόητοι κυβερνήτες μας που αφού πρώτα κατάφεραν να οδηγήσουν την χώρα στη χρεοκοπία, τώρα νομίζουν ότι θα την σώσουν με μεγάλες επενδύσεις που θα επιβάλουν από πάνω στις τοπικές κοινωνίες διαταράσσοντας την κοινωνική συνοχή και ένα μοντέλο ήπιας τοπικής ανάπτυξης που θα ήταν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της χώρας μας, ακόμα περισσότερο των νησιών του Αιγαίου. Αλήθεια, περίμεναν ότι οι τοπικές κοινωνίες θα άνοιγαν τις αγκαλιές τους στα σχέδια τους; Τόσο ανόητοι είναι;!
Ο κόσμος της Πάρου φυσικά και αντιστάθηκε, μάλιστα πολύ ποιο δυνατά από άλλους τόπους με παρόμοιες καταστάσεις. Χάρη στην υπέροχη συντονισμένη δουλειά της «δημοτικής επιτροπής αγώνα ενάντια στις ανεμογεννήτριες» βλέπουμε μια κοινωνική ενέργεια που είχαμε καιρώ να βιώσουμε.
Ωστόσο, αν θέλουμε να διατηρήσουμε και να ενδυναμώσουμε την ικανότητα μας να επέμβουμε αποτελεσματικά στα πράγματα, ένα «reality check» (μια ανάγνωση της πραγματικής κατάστασης) είναι απαραίτητο. Ας φύγουμε λοιπόν λίγο από το νησί μας για να δούμε που βρίσκεται επί του παρόντος ο υπόλοιπος κόσμος σε ότι αφορά τις ΑΠΕ.
Κλιματική αλλαγή
Οι επιστημονικές ενδείξεις για τη θέρμανση του κλίματος είναι αδιαμφισβήτητες και οι περισσότεροι επιστήμονες του κλίματος συμφωνούν ότι η κύρια αιτία αυτής της θέρμανσης του πλανήτη είναι οι εκπομπές των ορυκτών καυσίμων που επεκτείνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη αντιληπτές (συρρίκνωση παγετώνων, άνοδο της στάθμης της θάλασσας, ισχυρότεροι και ποιο έντονοι τυφώνες, μετακίνηση φυτών και ζώων, ….) και θα κλιμακωθούν τις επόμενες δεκαετίες. Ο στόχος που τέθηκε από την διεθνή κοινότητα για την αποτροπή καταστροφικών επιπτώσεων, είναι να περιοριστεί η θέρμανση του πλανήτη στους 2°C.
Ενεργειακή Μετάβαση
Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, χρειάζεται να μειωθούν ραγδαία οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου των ορυκτών καυσίμων, και να μεταβούμε το γρηγορότερο σε 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Παρεμπιπτόντως αυτή η ενεργειακή μετάβαση σε ΑΠΕ δημιουργεί και μια μετατόπιση από ένα συγκεντρωτικό μοντέλο σε ένα μοντέλο κατανεμημένης παραγωγής το οποίο από την φύση του μπορεί να επιφέρει έναν εκδημοκρατισμό της ενέργειας. Η αποκεντρωμένη ενεργειακή παραγωγή φέρνει και την εξασθένηση της ισχύς των μεγάλων ενεργειακών εταιριών και δημιουργεί συνθήκες επανάστασης των κοινωνικών σχέσεων όταν οι τοπικές κοινωνίες ασπάζονται την ιδιοκτησία της ενέργειας τους και ανοικοδομούν την τοπική αντοχή τους.
Πίσω στο νησί μας: Δυο παραπλανητικοί μύθοι
Εν τω μεταξύ σ’ εμάς έχουν εδραιωθεί δυο ιδιότροποι μύθοι τροφοδοτούμενοι από ανώνυμα blog που μάλλον υποκινούνται είτε ιδεοληπτικά είτε συντεχνιακά, αλλά και από ημερίδα που έγινε στο νησί.
Ο πρώτος μύθος λέει ότι οι ΑΠΕ δεν είναι τεχνικά σε θέσει να αντικαταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα λόγο της διαλείπουσας φύσης τους που απαιτεί να συντηρούνται διαρκώς σε εφεδρεία σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα.
Ο δεύτερος μύθος που συνεπάγεται από τον πρώτο λέει ότι όλη η ιστορία με των ΑΠΕ είναι μια απάτη που δημιουργήθηκε για να δώσει ευκαιρίες κερδοφορίας στο μεγάλο κεφάλαιο.
Και οι δυο υπονοούν μια γιγάντια παγκόσμια συνωμοσία που θα είχε πρώτα δημιουργήσει την απειλή της κλιματικής αλλαγής και έπειτα το αντίδοτο της, τις ΑΠΕ!
Οι πιστοί της συνωμοσίας δεν κάνουν τον κόπο να κατανοήσουν ότι με την μετάβαση σε μεγαλύτερα μερίδια μεταβλητής ενέργειας, τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας προσαρμόζουν τις λειτουργίες του δικτύου, αναπτύσσουν συστήματα πρόβλεψης της παραγωγής (πρόβλεψη των ανέμων και της ηλιοφάνειας) και προγραμματίζουν την παραγωγή και την διοχέτευση μέσω των “smart grids”. Και ότι σε μεταγενέστερα στάδια της μετάβασης προς συστήματα από 100% ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η μεταβλητή ενέργεια θα ενσωματώνεται μέσω ακόμα ποιο προηγμένων τεχνολογιών που περιλαμβάνει την εκτεταμένη αποθήκευση ενέργειας, καλύτερη πρόβλεψη, ενισχυμένων διασυνδέσεων, βελτιωμένων τεχνολογιών πληροφόρησης και ελέγχου του δικτύου κτλ.
Ενεργειακοί Συνεταιρισμοί
Είναι βέβαιο ότι η ενεργειακή μετάβαση δίνει ζουμερές ευκαιρίες σε μεγαλοεπενδυτές. Αλλά δίνει προνομιακές ευκαιρίες στις τοπικές κοινωνίες όταν αφορά τον τόπο τους. Το έχουμε ξαναπεί: στην ΕΕ λειτουργούν περισσότεροι από 2.500 ενεργειακοί συνεταιρισμοί και αυτό το μοντέλο προωθείται ιδιαίτερα από την κομισιόν. Το δικό μας ΥΠΕΝ μόλις πέρασε επιτέλους νομοσχέδιο για τους ενεργειακούς συνεταιρισμούς (όχι τόσο καλό, αλλά καλύτερο από το τίποτα).
Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή υπάρχει μόνο ένας εν. συνεταιρισμός, στην Καρδίτσα. Το πλεονέκτημα των τοπικών συνεταιρισμών πολιτών είναι ότι μπορούν να έχουν γνώση του χωρικού μεταβολισμού του τόπου τους και να είναι σε θέση να προσαρμόσουν την τοπική ανάπτυξη με την προστασία των οικοσυστημάτων, την κοινωνική συνοχή και το οικονομικό συμφέρον του τόπου. Αποτελούν την προσέγγιση από κάτω προς τα πάνω. Αν δεν ενεργοποιηθούν, με την απουσία του χρεοκοπημένου κράτους μας, το πεδίο θα μείνει ελεύθερο για την αντίθετη προσέγγιση των θεσμικών επενδυτών που έχουν γνώση μόνο της βελτιστοποίησης των κερδών τους. Και αυτό δεν αφορά μόνο την ενέργεια αλλά όλους τους τομείς της οικονομίας.
Σε αυτό το πλαίσιο και ως μέρος των ενεργειών έναντι του σχεδίου ENEL/Κοπελούζος, οι Φίλοι της Πάρου προσφέρονται να οργανώσουν ένα φόρουμ-συζήτηση με θέμα «Παραδείγματα Ενεργειακών Συνεταιρισμών και Ενεργειακών Κοινοτήτων», το Σάββατο 2 Δεκεμβρίου.
Νικόλας Στεφάνου
Leave a Reply