Δεσποτικό 2018
Το ανασκαφικό και αναστηλωτικό έργο στο ιερό του Απόλλωνα στη θέση Μάντρα, στο Δεσποτικό, θα ξεκινήσει φέτος στις 20 Μαΐου και θα διαρκέσει σχεδόν ενάμιση μήνα, έως τις 10 Ιουλίου.
Για ακόμη μία χρόνια οι προσπάθειες της ομάδας να φέρουν στο φως την ιστορία αυτού του τόσο σημαντικού ιερού και να αναδείξουν τα μνημεία του θα υλοποιηθούν χάρη στις γενναιόδωρες χορηγίες Ιδρυμάτων, Συλλόγων και ιδιωτών. Ήδη έχει εγκριθεί χορηγία από το Ίδρυμα Π. & Α. Κανελλοπούλου, δωρεά από το A.G. Leventis Foundation, την Αιγέας ΑΜΚΕ (διαχειριστής Θανάσης Μαρτίνος), ενώ αναμένονται και άλλες χρηματοδοτήσεις
από φίλους του Δεσποτικού και τοπικούς συλλόγους. Σε τελικό στάδιο έγκρισης βρίσκεται και η Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και του Δήμου Αντιπάρου μέσω της οποίας θα προχωρήσει σημαντικά το αναστηλωτικό έργο στο Δεσποτικό και η ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου σε επισκέψιμο.
Όπως όλοι γνωρίζουν το Δεσποτικό έχει το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της απόστασης από ένα σύγχρονο οικιστικό πυρήνα και της απόλυτης προστασίας από την αρχαιολογική και δασική υπηρεσία. Φύση και ιστορία συνθέτουν πάνω στο νησί ένα σύνολο μαγευτικό, μοναδικό στις Κυκλάδες, το οποίο πρέπει πάση θυσία να διαφυλαχθεί και να αναδειχθεί. Η ομάδα της ανασκαφής και της αναστήλωσης υπό την καθοδήγηση του Γιάννου Κουράγιου συνεχίζουν ακούραστα το έργο της προστασίας και ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου του ιερού του Απόλλωνα. Και ενώ η ανασκαφή κάθε χρόνο φέρνει στο φως όλο και περισσότερα κτίρια και ευρήματα από το ιερό, η παράλληλη πραγματοποίηση της αναστήλωσης του ναού και του εστιατορίου του ιερού συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση του πλούτου και του μεγαλείου αυτού του λατρευτικού χώρου.
Μετά την ολοκλήρωση των ανασκαφικών και αναστηλωτικών εργασιών τον περασμένο Οκτώβρη (στις οποίες συνέβαλαν σημαντικά οι Φίλοι της Πάρου), ο επισκέπτης του Δεσποτικού ανηφορίζοντας από το μόλο προς τον
αρχαιολογικό χώρο, όπως ακριβώς και οι αρχαίοι επισκέπτες, θα περάσει μπροστά από έξι κτίρια- βοηθητικά της
λειτουργία του ιερού- πριν φτάσει στον πυρήνα αυτού, το τέμενος. Δύο από αυτά αποκαλύφθηκαν μόλις το περασμένο καλοκαίρι. Στην περιοχή του τεμένους θα σταθεί έξω από τον λατρευτικό περίβολο της αρχαϊκής περιόδου (6ος αι.π.Χ.) που περικλείει τα δύο πιο σημαντικά κτίσματα του ιερού, το Ναό και το Εστιατόριο. Νότια αυτού θα δει τα πρόσφατα αποκαλυφθέντα κτίρια Μ, Ν, Π τα οποία καλύπτουν περιοχή εκτάσεως σχεδόν 300τμ και αποδεικνύουν την μεγάλη έκταση του ιερού και την ακμαία λειτουργία του έως τα ύστερα κλασικά χρόνια (4ος αι.π.Χ.)
Η καλή κατάσταση διατήρησής του ναού και του εστιατορίου του ιερού, η ανεύρεση πολλών αρχιτεκτονικών μελών τους και η αρχιτεκτονική και λειτουργική αξία τους για το ιερό ήταν οι βασικοί λόγοι για την πραγματοποίηση του προγράμματος αναστήλωσης. Ήδη από το 2014, με εργασίες μόνο ενός ή δύο μηνών κάθε χρόνο και κάτω από δύσκολες συνθήκες, το έργο έχει προχωρήσει σημαντικά. Αναστηλώθηκε τμήμα από τις κιονοστοιχίες των δύο κτισμάτων: δύο κίονες του ναού και δύο του εστιατορίου, οι οποίοι πατούν στους συμπληρωμένους στυλοβάτες τους. Επίσης, αποκαταστάθηκε μεγάλο τμήμα του ενδιάμεσου τοίχου του ναού και του εστιατορίου (η λεγόμενη παραστάδα)- συμπληρωμένο με νέο και αρχαίο υλικό. Χρησιμοποιώντας τις ίδιες τεχνικές λάξευσης με τους αρχαίους τεχνίτες ανακατασκευάστηκε ο βόρειος (εξωτερικός) τοίχος του ναού, σε ύψος 1μ.- επίσης με νέο και αρχαίο υλικό, ενώ προχώρησε και η ανακατασκευή τμήματος των προσόψεων των δωματίων του ναού και του εστιατορίου. Τέλος, τοποθετήθηκαν τα μαρμάρινα κατώφλια (από νέο υλικό) σε δωμάτιο του ναού και του εστιατορίου. Φυσικά για να γίνουν όλες αυτές οι εργασίες προηγήθηκε η συντήρηση των αρχαίων τοιχοποιιών και ολοκληρώθηκε πλήρως η ανασκαφή των δύο κτιρίων.
Η ομάδα της αναστήλωσης θα ξεκινήσει το δύσκολο έργο της στις 20 Μαϊου (Αρχιτέκτονας: Γουλιέλμος Ορεστίδης/ Πολιτικοί μηχανικοί: Ελένη-Εύα Τουμπακάρη, Δημήτρης Εγγλέζος, Βασίλης Παπαβασιλείου/ Μαρμαροτεχνίτες:
Βαγγέλης Χατζής, Χρήστος Μπληγιάννος, Γιαννούλης Σκαρής, Γιώργος Ε. Παλαμάρης, Ηλίας Σιψάς, Παναγιώτης Ζεστανάκης, Λουκάς Ιωάννου, Γιώργος Παλαμάρης, Γιώργος Κοντονικολάου). Στόχοι για τη φετινή περίοδο είναι η συνέχιση της αναστήλωσης των κιόνων του ναού και του εστιατορίου, η τοποθέτηση ενός αρχαίου επιστυλίου του εστιατορίου, η συνέχιση της αποκατάστασης της παραστάδας, δηλαδή του κοινού τοίχου που μοιράζονταν ο ναός και το εστιατόριο, η αποκατάσταση του θυραίου τοίχου του ναού και του εστιατορίου. Λίγες μέρες μετά, στις 28 Μαίου θα ξεκινήσει η ανασκαφική περίοδος που και φέτος θα πραγματοποιηθεί με τους ακούραστους επιστημονικούς συνεργάτες του Γ.Κουράγιου (Ίλια Νταϊφά, Αλεξάνδρα Αλεξανδρίδου, Ναταλία Βέλλη, Aenne Ohnesorg, Erich Draganits, Erica Angliker, Christy Constantakopoulou, Caspar Meyer κ.α.), τον παριανό τεχνίτη Θοδωρή Βελέτζα και χάρη στη συμμετοχή δεκάδων εθελοντών φοιτητών και αρχαιολόγων από την Ελλάδα, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, την Αγγλία (Birkbeck College), τις ΗΠΑ (CYA-ΔΙΚΕΜΕΣ) κ.α. Ο ζήλος και το πάθος αυτών των παιδιών είναι η «ψυχή» του Δεσποτικού και ελπίζουμε πως και φέτος η τοπική κοινωνία θα δείξει και θα προσφέρει την στήριξη που τους αξίζει.
Εκτός από τα Ιδρύματα και τους τοπικούς φορείς που έμπρακτα μας στηρίζουν, όλη η ομάδα του Δεσποτικού εκφράζει τις ειλικρινείς ευχαριστίες της σε όλους τους φίλους-υποστηρικτές του έργου. Ο καθένας με τον τρόπο του έχει συμβάλλει στην πραγμάτωση των στόχων μας και μας δίνει δύναμη να ολοκληρώσουμε το έργο μας: Τhomas και Zanine Koerfer, Αταλάντα Γουλανδρή, Αλίκη Γουλανδρή, Ίδρυμα Λάτση, Smeralda Malenchini, Luciana Moretti, Ευγενία και Γιάννης Κουμάνταρος, Μαρία Εμπειρίκου, Κυβέλη Αλεξίου, Nick και Alice Galakatos, Μαρίλη Φραγκίστα, Katharina Winziger-Schnack, Luciana Moretti, Sofia Mylonas, Smeralda Malenchini, Ρήγας Δογάνης, Ίων Σιώτης και Ελένη Αλούπη, Μάγδα και Αλίκη Παραγεωργίου (Dolphin Hotel), Γιώργος Μαριάνος, Captain Pipinos (Πιπίνος και Μάρκος), Tserki (Βιολέττα και Πέτρος), Γιάννης Μαούνης (Ferry Αντιπάρου), Μαρίνα Ζομπού, Αλέξης Φυλακτόπουλος, Γιώργος Βλαντάς, Γιώργος Παπανικολάου, Αρχαιολογική Επιτροπή των «ΦτΠ», Μαιρίνα Ματθαιοπούλου, Σωτήρης Κουτσιαύτης κ.α.
Γιάννος Κουράγιος
Ίλια Νταϊφά
Leave a Reply