Νέες ανεμογεννήτριες στην Πάρο – Η βασική πληροφόρηση περιληπτικά

This text is available in English
Ce texte sera bientôt disponible en Français

Τι καλύπτει η επένδυση για τις νέες ανεμογεννήτριες;

Η επένδυση αποτελείται από την εγκατάσταση ανεμογεννητριών (αιολικών πάρκων) σε τέσσερα νησιά (Άνδρος, Τήνος, Πάρος και Νάξος), κι επί πλέον ενός χωριστού καλωδίου διασύνδεσης με την ηπειρωτική Ελλάδα. Εγκρίθηκε από την ΡΑΕ το 2010.

Ποιός είναι ο επενδυτής;

Ο Όμιλος Κοπελούζου. Ο ιταλικός όμιλος ENEL παρουσιάζεται επίσης ως βασικός μέτοχος (30%) σε μια τροποποίηση της άδειας της ΡΑΕ (Ιούνιος 2010).

Έχει εγκριθεί η επένδυση;

Ναι! Η ΡΑΕ έχει εκδώσει “άδειες παραγωγής” το 2010 και ακολούθως αρκετές τροποποιήσεις, μετά από αίτηση του επενδυτή. Η πιο πρόσφατα δημοσιευμένη τροποποίηση έγινε τον Μάιο του 2012. (Υπάρχει μια ομάδα αδειών για κάθε μία από αρκετές εταιρείες, ιδιοκτησίας του ίδιου επενδυτή. Στην περίπτωση της Πάρου, δύο εταιρείες μαζί, έχουν άδειες για 8 αιολικά πάρκα).

Η άδεια 2ου σταδίου (“έγκριση περιβαλλοντικών όρων”) εκδόθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας τον Δεκέμβριο του 2013. Επανεκδόθηκε τον Δεκέμβριο του 2014.

Απαιτούνται κι άλλες άδειες πριν εγκατασταθούν οι ανεμογεννήτριες;

Ναι! Η άδεια 3ου σταδίου (“άδεια εγκατάστασης”) που πρέπει να εκδοθεί από Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Καμιά τέτοια άδεια δεν έχει δημοσιευτεί και τώρα ο Δήμος διερευνά το θέμα.

Επίσης, το άνοιγμα νέων δρόμων πρόσβασης θα χρειαστεί άδεια από τον Δήμο. Όμως, το άνοιγμα των δρόμων προς τις υπάρχουσες ανεμογεννήτριες προχώρησε χωρίς τέτοια άδεια.

Πόσες είναι οι ανεμογεννήτριες και σε ποιά μέρη διαφαίνεται η εγκατάστασή τους;

32! Αυτός είναι ο συνολικός αριθμός των ανεμογεννητριών της Πάρου στο παραπάνω επενδυτικό πρόγραμμα, σύμφωνα με την τελευταία τροποποίηση αδείας της ΡΑΕ.

Θα υπάρχουν 8 αιολικά πάρκα σε 8 καθορισμένους “σταθμούς” σε κορυφές λόφων, όπως φαίνεται στο site της ΡΑΕ και πρόσφατα στην ακόλουθη θέση στο διαδίκτυο:
http://www.facebook.com/notes/petros-avlitis/just-to-make-some-things-clear/10212340924348210

Όμως έχουν γίνει αρκετές τροποποιήσεις στον αριθμό και στο μοντέλο των ανεμογεννητριών και ο ακριβής αριθμός και τα σημεία εγκατάστασής τους μέσα στα αιολικά πάρκα δεν έχουν ακόμα δημοσιευτεί από την ΡΑΕ.

Γιατί κάποιοι μιλούν για 100 ανεμογεννήτριες στην Πάρο;

Ο αριθμός αυτός αναφέρεται σε μια μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που χρηματοδοτήθηκε από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Η μελέτη αυτή είχε σαν συμπέρασμα ότι στην Πάρο υπάρχει δυνατότητα εγκατάστασης 105 ανεμογεννητριών (αυτό φαίνεται ότι βασίστηκε σε εθνικές προδιαγραφές που λαμβάνουν υπόψη συνθήκες ανέμου κλπ αλλά όχι τoν περιβαλλοντικό ή τον κοινωνικο-οικονομικό αντίκτυπο).

Αν προχωρήσει η παρούσα επένδυση του Ομίλου Κοπελούζου, η παραπάνω μελέτη βάζει τις βάσεις για να επιτραπεί η εγκατάσταση επιπρόσθετων ανεμογεννητριών εντός ή εκτός των 8 εγκεκριμένων αιολικών πάρκων.

Πόσο μεγάλες είναι αυτές οι ανεμογεννήτριες;

Περίπου 100 μέτρα συνολικό ύψος. Η τελευταία τροποποίηση στην άδεια της ΡΑΕ καθορίζει το μοντέλο ENERGON-70, με ισχύ εξόδου 2,3 MW και διάμετρο πτερυγίων 71 μέτρα. Το διαφημιστικό φυλλάδιο της ENERGON αναφέρει ότι η τουρμπίνα είναι προσαρμοσμένη “πάνω σε χαλύβδινο πυλώνα 64 μέτρων”.

Πόσο σημαντικές είναι οι σχετικές εργασίες υποδομής;

Οι εγκεκριμένοι περιβαλλοντικοί όροι ορίζουν ότι οι νέοι δρόμοι πρόσβασης πρέπει να έχουν πλάτος  5 μέτρα και δεν θα είναι ασφαλτοστρωμένοι. Όμως, η εμπειρία του υπάρχοντος αιολικού πάρκου στην Πάρο και αλλού είναι ότι απαιτούνται  δρόμοι πολύ μεγαλύτερου πλάτους κι ότι οι τοπικές αρχές δεν μπορούν να ασκήσουν αποτελεσματικό έλεγχο.

Δεν γίνεται αναφορά στη θέση ή στο μέγεθος των εγκαταστάσεων που χρειάζονται για τον αγωγό διασύνδεσης (βλέπε και παρακάτω)

Οι εγκεκριμένοι περιβαλλοντικοί όροι αναφέρουν ότι οι ανεμογεννήτριες θα συνδέονται με τον αγωγό διασύνδεσης με υπόγεια καλώδια.

Έχει αυτό σχέση με τον αγωγό διασύνδεσης μεταξύ Πάρου και ηπειρωτικής χώρας του οποίου η εγκατάσταση είναι σε εξέλιξη;

Όχι! Προς το παρόν η ΔΕΗ εγκαθιστά έναν αγωγό διασύνδεσης και αυτές οι εκτεταμένες εργασίες αυτές είναι ορατές κοντά στον Η/Σ Πάρου. Η ολοκλήρωση των εργασιών προβλέπεται το 2019. Ακολούθως, ο Η/Σ θα τεθεί σε κατάσταση “ψυχρής εφεδρείας” για πέντε χρόνια πριν ληφθεί τελική απόφαση για το μέλλον του (η επένδυση του Ομίλου Κοπελούζου θα έχει τον δικό της αγωγό διασύνδεσης που θα είναι διαφορετικός από της ΔΕΗ).

Αυτή η επένδυση έχει σχέση με τις υπάρχουσες 4 ανεμογεννήτριες;

Όχι! Το υπάρχον αιολικό πάρκο ανήκει σε θυγατρική εταιρεία της ΔΕΗ

Έχουν εκδηλωθεί διαμαρτυρίες του τοπικού πληθυσμού και νομικές δράσεις για να σταματήσει η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών. Τι περιλαμβάνουν οι νομικές δράσεις;

Έχουν κατατεθεί δύο συντονισμένες  προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Η μία από τέσσερεις δήμους (Πάρου, Νάξου, Τήνου και Άνδρου) και η άλλη από τον Αρχίλοχο και τοπικούς συλλόγους από άλλα νησιά.  Και οι δυο εκπροσωπούνται από τον ίδιο δικηγόρο, που κανονικά εκπροσωπεί τη Νάξο, και συνεργάζονται στενά.

Οι προσφυγές βασίζονται στο ότι η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων δεν έχει ακολουθήσει τις προβλεπόμενες διαδικασίες διαβούλευσης.

Η ακρόαση έχει αναβληθεί πολλές φορές και η νέα ημερομηνία είναι η 24 Μαΐου 2017.

Πόσο ισχυρή είναι η νομική θέση της Πάρου εναντίον της επένδυσης;

Στα άλλα νησιά έχουν γίνει πρόχειρες διαβουλεύσεις και σίγουρα δεν έχουν γίνει δημόσιες διαβουλεύσεις στην Πάρο. Γι’ αυτόν το λόγο η νομική θέση έχει βάσεις και η νομική άποψη είναι ότι ισχυρές δημόσιες διαμαρτυρίες θα βοηθήσουν τον αγώνα.

Η άλλη πλευρά ισχυρίζεται ότι δεν ήταν απαραίτητες αυτές οι διαβουλεύσεις στην Πάρο λόγω των πρόσφατων, τότε, διαβουλεύσεων για το Γενικό Σχέδιο Ανάπτυξης για την Πάρο που περιλάμβανε έναν χωριστό χάρτη με περιοχές ακατάλληλες για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών. Εκείνος ο χάρτης όριζε σαν ακατάλληλες περιοχές όσες βρίσκονταν σε ακτίνα 1 χιλιομέτρου από πόλεις και χωριά. Έτσι, μ’ αυτόν τον τρόπο, κανένας από τους χώρους που προτεινόταν από τον Όμιλο Κοπελούζου δεν χαρακτηριζόταν ακατάλληλος, αν και σε άλλα σημεία του Σχεδίου αυτοί οι χώροι σημειώνονται ως “προστατευόμενες περιοχές”.

Πως μπορεί να σταματήσει αυτή η επένδυση;

Η απόφαση του ΣτΕ δεν είναι σίγουρο ότι θα την σταματήσει! Αν απορρίψει τους περιβαλλοντικούς όρους, ο επενδυτής έχει τη δυνατότητα να τους επανυποβάλλει. Όμως, η αντίσταση του τοπικού στοιχείου στην επένδυση και η επισήμανση των περιβαλλοντικών (και κοινωνικο-οικονομικών) επιπτώσεων θα καθιστούσε δυσχερή την απόκτηση αδείας από τον επενδυτή.

Για να μπει οριστικό τέλος στην επένδυση θα πρέπει να ακυρωθεί η άδεια από την ΡΑΕ. Η ΡΑΕ έχει δικαίωμα να το κάνει αυτό αν το υπουργείο δεν έχει εκδώσει άδεια εγκατάστασης εντός 30 μηνών από την έκδοση (της πιο πρόσφατης) άδειας παραγωγής. Από ότι προκύπτει από ανοιχτές πηγές, η περίοδος των 30 μηνών έχει παρέλθει και είναι γνωστό ότι σε πολλές περιπτώσεις η ΡΑΕ έχει ακυρώσει άδειες με αυτήν την αιτιολογία.

Ο άλλος τρόπος για να σταματήσει οριστικά η επένδυση και να αποθαρρυνθούν μελλοντικές κινήσεις για παρόμοια προγράμματα είναι ο επενδυτής να αποσυρθεί επίσημα και δημόσια λόγω της αντίθεσης και των διαμαρτυριών του τοπικού πληθυσμού.

Αυτό θα σημαίνει ότι η Πάρος δεν θα υιοθετήσει ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Μπορούμε να έχουμε λιγότερες/μικρότερες ανεμογεννήτριες;

Το υπάρχον αιολικό πάρκο καλύπτει περίπου το 24% των αναγκών της Πάρου σε ενέργεια και αυτό υπερκαλύπτει τον στόχο 20% της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης “Ευρώπη 2020”, που έχει υιοθετηθεί κι από την Ελλάδα.

Γιώργος Βλαντάς                                                             Τάσος Ζαχαράς
Πρόεδρος ΦτΠ                                                                 Γενικός Γραμματέας ΦτΠ