Ο τουρισμός πρέπει να οδηγήσει σε ένα καλύτερο μέλλον – Εύρεση και Στόχευση του κοινού μας
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο βιώνουμε μια παγκόσμια υγειονομική κρίση που έχει πλήξει ιδιαίτερα τον τουριστικό τομέα από τον οποίο εξαρτάται πλήρως η οικονομία μας στην Πάρο. Επιπλέον, συνειδητοποιούμε όλο και περισσότερο ότι αυτός ο τομέας δεν θα είναι πλέον ο ίδιος κατά την μετά-Covid εποχής. Είναι λογικό να δημιουργείται ανησυχία για την ανθεκτικότητα της Πάρου στις επερχόμενες αλλαγές και κρίσεις, γνωρίζοντας ότι ένας από τους κύριους παράγοντες για την ανθεκτικότητα μιας κοινότητας είναι ο βαθμός ενημέρωσης, συμμετοχής, εμπλοκής.
Για να πούμε την αλήθεια, το νησί βρίσκεται στον αυτόματο πιλότο από την αρχή της τουριστικής του καριέρας. Αυτό, είχε λίγο-πολύ λειτουργήσει μέχρι πρόσφατα, αλλά ήδη είχε γίνει αντιληπτό ότι η μηχανή κολλούσε πριν από την υγειονομική κρίση με την έλευση των ανατρεπτικών αλλαγών που έφερε ο υπερτουρισμός και οι παγκόσμιες πλατφόρμες κρατήσεων. Και το βλέπουμε και φέτος, όπου τα προβλήματα της κινητικότητας, της διαχείρισης αποβλήτων, της παροχής νερού έχουν φτάσει πλέον σε ακραία όρια.
Η κρίση επέβαλε μια ευνοϊκή ανάπαυλα για να πάρει κάποιος αποστάσεις και να προβληματιστεί. Προώθησε την ανάγκη για επιταχυνόμενη αναζήτηση νέων οργανωτικών πρακτικών. Και αυτό συνέβη στην Πάρο στην αρχή του πρώτου περιορισμού, τον Μάρτιο του 2020 από μία παριανή ομάδα επαγγελματιών του τουρισμού που εκμεταλλεύτηκε αυτό το διάλειμμα για να ξεκινήσει μια δυναμική από κάτω προς τα πάνω για την αλλαγή του τουριστικού οικοσυστήματος στην Πάρο. Οι συνεργασίες μεταξύ επαγγελματιών αλλά και με την κοινωνία για τη δημιουργία συνεργειών, την ανάπτυξη στρατηγικής για τον τουρισμό, την οικοδόμηση του branding του προορισμού, καμπάνιες μάρκετινγκ, ήταν στην ημερήσια διάταξη. Πραγματοποιήθηκαν έρευνες σχετικά με τις πρακτικές των DMO σε άλλους προορισμούς ανά τον κόσμο. Οι DMO (Destination Management, ή Marketing, Organization) είναι οργανισμοί στους οποίους ιδανικά η τοπική διοίκηση, οι επιχειρηματίες και η κοινωνία των πολιτών εκπροσωπούνται και διατηρούν το πάνω χέρι για τη διαχείριση του προορισμού και του τουριστικού προϊόντος με συναίνεση και αποτελεσματικότητα.
Έγιναν οι απαραίτητες επαφές με τον Δήμο προκειμένου να προσκληθεί και να συμμετάσχει σε αυτή τη δυναμική. Δυστυχώς, ο Δήμος, συνηθισμένος να λειτουργεί από πάνω προς τα κάτω, απομονωμένα, δεν αποδέχθηκε θετικά αυτή την πρωτοβουλία, ερμηνεύοντάς την μάλλον ως πρόκληση για την πολιτική της ή για την έλλειψη πολιτικής! Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η τουριστική πολιτική του νησιού, αν υπάρχει, δεν είναι μόνον ευθύνη της δημοτικής τουριστικής επιτροπής της οποίας οι αποφάσεις συνήθως δεν υπερβαίνουν την επιλογή των εκθέσεων όπου θα εκπροσωπείται η Πάρος. Το μάρκετινγκ και οι δημόσιες σχέσεις του νησιού ανατίθενται με εξωτερική υπεργολαβία σε εταιρεία συμβούλων. Παραδόξως, αυτή η εταιρεία συμβούλων αντέδρασε επίσης αρνητικά στην πρόταση για τη δημιουργία ενός DMO.
Κατόπιν επιμονής της Ομάδας για συνάντηση με τον Δήμο, πραγματοποιήθηκε τελικά μια τηλεδιάσκεψη στις αρχές Μαρτίου του 2021. Στην ημερήσια διάταξη ήταν η μελέτη για τη δημιουργία ενός DMO διαχειριζόμενο από ικανά και συναινετικά άτομα, η ανάπτυξη των ψηφιακών εργαλείων που είναι απαραίτητα για έναν τουριστικό προορισμό, και βραχυπρόθεσμα, η λειτουργία της επιτροπής τουρισμού που στερείται διαφάνειας και της επιτροπής διαχείρισης κρίσεων, η οποία ήταν εμφανής από την απουσία της το προηγούμενο έτος. Στην πραγματικότητα, η συνάντηση χαρακτηρίστηκε από τις προσπάθειες τόσο των εκπροσώπων του δήμου, όσο και της εταιρείας συμβούλων που υπερ-εκπροσωπήθηκε, να αποφύγουν την ημερήσια διάταξη. Πρώτα η επιμονή του δημάρχου να προσπαθήσει να πείσει ότι όλα πάνε πολύ καλά στον καλύτερο από όλους τους πιθανούς κόσμους, ακολουθούμενη από μια πληθώρα παρουσιάσεων των δραστηριοτήτων της εταιρίας συμβούλων, προσπαθώντας να πείσουν ότι η Πάρος βρίσκεται σε καλά χέρια. Στην πραγματικότητα, οι καμπάνιες αυτών των συμβούλων είναι αντιπροσωπευτικές μιας παλιάς σχολής μάρκετινγκ.
Όλα αυτά είναι αντιπροσωπευτικά μιας κουλτούρας αδιαφάνειας και αποφάσεων από πάνω προς τα κάτω, σε αντίθεση με την ανάγκη συμμετοχής της κοινότητας, η οποία στην πραγματικότητα είναι η ίδια το πραγματικό τουριστικό προϊόν, σε ευρέως κατανοητές και αποδεκτές πολιτικές. Εν τω μεταξύ το Υπουργείο Τουρισμού ανακοίνωσε σχέδιο νόμου για τις DMO και ο δήμαρχος εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία για να δηλώσει ότι δεν ήθελε να ξεκινήσει αυτή την διαδικασία πριν από την εφαρμογή αυτού του νόμου. Η ανησυχία μας είναι ότι διαβλέπουμε ότι αυτός ο νόμος, που προέρχεται από ένα συγκεντρωτικό κράτος, δεν θα ορίσει τους DMO ως συναινετικά όργανα τοπικής διαχείρισης, όπως πρέπει να είναι, αλλά ως ακόμη ένα φορέα υπό την εποπτεία της κεντρικής διοίκησης.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο Δήμος ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός Αναπτυξιακού Οργανισμού σε συνεργασία με την Αντίπαρο, τη Νάξο και την Αμοργό, ο οποίος θα είναι σε θέση να αναλάβει αναπτυξιακά έργα που οι δήμοι δυσκολεύονται να υλοποιήσουν λόγω των γραφειοκρατικών περιορισμών τους. Η συνεργασία μεταξύ των νησιών είναι προφανώς απολύτως επιθυμητή, αλλά αυτοί οι δημοτικοί οργανισμοί αρκούνται συνήθως στην διαχείριση έργων, ενώ υπάρχει επείγουσα ανάγκη να ληφθούν δύσκολες αποφάσεις, απαραίτητα καινοτόμες, κατανοητές και σε συμφωνία με την κοινότητα, προκειμένου να εξασφαλίσουν την βιωσιμότητα του νησιού, την ποιότητα ζωής των κατοίκων και των επισκεπτών, την πολιτιστική φυσιογνωμία και την ταυτότητα του τόπου. Και τελικά να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητά του σε αυτές τις περιόδους τόσο των αναμενόμενων, όσο και των απρόβλεπτων κρίσεων.
Ο Ντόπιος Τουρίστας
Leave a Reply